HPV Virüsü Nedir?
HPV Nedir?
HPV (İnsan papilloma virüsü), genellikle ciltte ve mukoza zarında(ağız içi, penis ucu, vajina, anüs ve rahim) siğillere ve kansere neden olabilen bulaşıcı viral bir enfeksiyondur. Kadınların %80’i yaşamlarının bir noktasında en az bir HPV türüne maruz kalır ancak genellikle belirti göstermediği için fark edilmez. Zira her HPV riskli değildir. HPV 16 kanser açısından riskli bir türdür. HPV 16 ve HPV 18 türü rahim ağzı kanserine sebep olurken, HPV 6 ve HPV 11 genital organlarda siğillere sebep olur. HPV siğilleri daha çok el, ayak, ağız, boğaz ve genital bölgeyi etkileyen ve ilgili bölgelerinde görülür.
HPV virüsünün en yaygın belirtisi özellikle genital bölge başta olmak üzere, el, ayak, ağız, boğazda ortaya çıkan siğillerdir denebilir.
HPV Nasıl Bulaşır?
HPV’nin en sık bulaşma yolu cinsel temastır. HPV virüsü insan cildinde canlı olarak bulunabildiğinden doğrudan cilt teması ile de bulaşabilmektedir. Nadiren de olsa hamam, umumi tuvaletler, genital organa temas etmiş eşya ve giysilerin ortak kullanımları da bulaşa neden olabilmektedir.
Hatta küçük çocuk ve bebeklerde görülen genital HPV enfeksiyonunda en sık etken bakım veren ebeveynlerin elleri yoluyla oluşan virüs bulaşıdır. Diğer bir bulaşma yolu da gebelik sürecinde annede aktif genital HPV enfeksiyonu bulunmasıdır. HPV pozitif olan annelerin normal doğum gerçekleştirmesi, bebeğin ses tellerinde siğil oluşumuna neden olabilmektedir. Bu nedenle aktif genital HPV enfeksiyonu olan gebelerde sezaryen ile doğum tercih edilebilir.
Yapılan çalışmalarda genç kadınlarda HPV görülme sıklığı yaklaşık %20 civarındadır. Yani ülkemizde yaklaşık her 5 kadından birinde HPV virüsü vardır. HPV ile karşılaştıktan sonra genital siğil gelişmesi genel olarak 3 hafta ile 8 ay arasındadır. Ancak siğil veya rahim ağzı hastalığı geliştirmeden önce bazı kişilerde HPV yıllarca sessiz kalabilir. Bu yüzden hastalığın ne zaman veya kimden bulaştığını bilmek mümkün olmayabilir.
HPV Belirtileri Nelerdir?
HPV ile enfekte olunduğunda görülen en yaygın belirtiler genital bölge başta olmak üzere ağız ve boğazda siğil, anormal hücre büyümeleri ve yaralar oluşmasıdır. Genital bölgedeki siğiller, küçükten büyüğe değişken boyutlarda olabilir, görünüşleri ise karnabaharı andırabilir. Siğiller ellerde ve parmaklarda kabarık şişlikler halinde, topuklarda veya ayak parmak uçlarında ise sert ve pürüzlü siğiller halinde görünebilirler. Ayrıca hpv enfeksiyonu servikste değişikliğe neden olabileceği için pap smear testinde bu değişikliklerde gözlenebilir.
Ayrıca rahim ağzı kanserinin en yaygın nedeni HPV olduğu için, bu kanserin varlığı da HPV’e de işaret edebilir.
HPV Enfeksiyonun Yayılımını Artıran Faktörler Nelerdir?
HPV enfeksiyonu sonrası hiçbir müdahale gerektirmeden 1 yıl içerisinde yüzde 80 hastada, 2 yıl içerisinde de yüzde 90 hastada enfeksiyon ortadan kalkmaktadır. Bu hastaların yüzde 8-9’unda enfeksiyon 2 yıldan uzun süre sebat etmektedir ve tüm hastaların yüzde 1’inden azında yıllar içerisinde invaziv rahim ağzı kanseri oluşmaktadır. HPV enfeksiyonundan rahim ağzı kanserine kadar geçen süre genellikle on yıllarla ifade edilir. Ancak çok nadir durumlarda daha kısa sürede de kanser gelişme ihtimali bulunmaktadır.
HPV enfeksiyonunun kendiliğinden gerilemesini engelleyen ve yayılımına neden olan faktörler şunlardır:
- Zayıf düşen bağışıklık sistemi
- Sigara kullanımı
- Kanser tedavileri
- Steroid türü ilaçların uzun süre kullanılması
- Hamilelik
- Yorgunluk
- HPV dışında kalan ve sık tekrarlayan genital hastalıklar
HPV ile İlişkili Kanserler Nelerdir?
Yüksek riskli HPV tipleri sebebiyle ortaya çıkabilen ve HPV ile ilişkili olan kanserler rahim ağzı kanseri, vajina kanseri, dış genital bölge kanseri (vulva kanseri), anal kanserler, ağız, dudak ve dil kökü kanserleri, baş-boyun kanserleri ve erkeklerde penis kanseridir.
HPV ile ilişkili kanserler maddeler halinde şöye sıralanır:
- Rahim ağzı kanseri
- Anal kanserler
- Vajina kanseri
- Dış genital bölge kanseri,
- Ağız, dudak ve dil kökü kanserleri
- Baş-boyun kanserleri
- Penis kanseri
HPV Virüsü Nasıl Teşhis Edilir?
HPV virüsünün tanısı HPV testi ile kesin olarak konulabilir. HPV testi rahim ağzı (cervix) kanseri tarama testinin bir parçasıdır ve gelişmiş ülkelerle birlikte bizim ülkemizde de rahim ağzı kanseri taramasında HPV testleri kullanılmaktadır. HPV testinin kullanılmasının esas amacı kişide rahim ağzı kanseri ile ilişkili yüksek riskli HPV tiplerinin varlığını belirlemektir. Bu tarama HPV DNA-Pap smear test olarak bilinir.
HPV testi için rahim ağzından özel bir çubuk ile örnek alınır. HPV tanısı için kan testi yoktur. Tarama 30-65 yaş arası tüm kadınlara 5 yılda bir yapılır. Taramanın amacı rahim ağzı kanseri olan kişilerin erken tanı ve tedavi almasını sağlamak ve rahim ağzı kanserinin yol açtığı mortalite ve morbiditeyi azaltmaktır. Alınan testlerden herhangi birisinde anormallik olması durumunda doktorunuz size uygun tedavi planını sunmalıdır.
Kaynak: Memorial Hospital