Serviks Bölgesi Nedir?
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri: Belirtileri, Çeşitleri ve Tedavisi
Rahim ağzı kanseri, kadınlarda en çok görülen kanser türlerinden biridir. Ülkemizde her yıl binlerce kadın rahim ağzı kanseri teşhisi almakta, binlerce kadın da rahim ağzı kanseri nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Aşılama ve tarama ile rahim ağzı kanserine bağlı ölümlerin önüne geçmek mümkündür.
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Nedir?
Serviks, rahmin alt tarafında bulunan ve vajinaya bağlanan bir yapıdır. Rahim ağzı olarak da bilinen serviksteki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu kanser gelişir. Rahim ağzı kanserlerinin büyük çoğunluğunun gelişiminde Human Papillomavirus (HPV) olarak adlandırılan bir virüs rol oynar. HPV ile enfekte olan bazı kişilerde virüs yıllarca serviks hücrelerinde kalır ve bu hücrelerin kontrolsüz bölünmesine yol açarak kanser yapar.Serviks, rahmin alt tarafında bulunan ve vajinaya bağlanan bir yapıdır. Rahim ağzı olarak da bilinen serviksteki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu kanser gelişir. Rahim ağzı kanserlerinin büyük çoğunluğunun gelişiminde Human Papillomavirus (HPV) olarak adlandırılan bir virüs rol oynar. HPV ile enfekte olan bazı kişilerde virüs yıllarca serviks hücrelerinde kalır ve bu hücrelerin kontrolsüz bölünmesine yol açarak kanser yapar.
Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Serviks kanseri erken dönemde herhangi bir belirti vermeyebilir. Hastalık ilerlediğinde kansere bağlı görülebilecek semptomlar ise şöyledir:
- Anormal vajinal kanama (Cinsel ilişki esnasında ya da sonrasında, adet dönemleri arasında, menopoza girdikten sonra)
- Vajinal akıntıda değişiklik
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Belde veya karın alt bölgesinde ağrı
Endometriozis gibi rahimle ilgili rahatsızlıkları olan kişilerde de serviks kanserine benzer belirtiler görülebilir. Bu kişiler belirtilerin sayısında, sıklığında veya şiddetinde artış olması halinde mutlaka gerekli taramaları yaptırmalıdır.
Rahim Ağzı Kanseri Çeşitleri
Rahim ağzı kanserinin farklı alt türleri vardır. Hastada hangi tip serviks kanserinin olduğu, hastalığın seyri ve tedavisi açısından oldukça önemlidir.
Rahim ağzı kanseri çeşitleri şu şekildedir:
- Skuamöz Hücreleri Kanser: Rahim ağzının vajinaya doğru açılan kısmında gelişir. Bu bölgedeki ince, düz (skuamöz) hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile meydane gelir. Serviks kanserlerinin çoğu bu tiptedir.
- Adenokarsinoma: Servikal kanaldaki salgı yapmak ile görevli uzun, silindirik hücrelerden köken alır.
Bazı vakalarda hastada her iki kanser türü birden gelişebilir. Nadirde olsa kanser, serviksteki diğer hücrelerden köken alabilir.
Rahim Ağzı Kanseri Risk Faktörleri
Rahim ağzı kanseri, serviksteki hücrelerin DNA’sının mutasyon geçirmesiyle oluşur. Sağlıklı hücreler, belirli bir hızda bölünür ve zamanı gelince ölür. Ancak kanser hücrelerinde bu kontrol mekanizmaları ortadan kalkmıştır. Kanser hücreleri hızlı ve kontrolsüz bölünür ve zaman içerisinde tümör olarak bilinen kitleleri oluşturur. Kanserli hücrelerin çevre dokulara veya vücudun farklı bölgelerine yayılmasıyla da hastalık ilerler.
Rahim ağzı kanseri vakalarının yaklaşık %99’u HPV ile ilişkilidir. HPV ile enfekte olan bazı kişilerde virüs yıllarca hücre içinde kalmakta ve bir noktada kanser gelişimine neden olmaktadır. Ancak HPV ile enfekte olan herkeste rahim ağzı kanseri gelişecek diye bir durum söz konusu değildir. Bu da çevresel faktörlerin, yaşam tarzının da kanser gelişiminde etkili olduğunu göstermektedir.
Serviks kanserine yakalanma riskini artıran faktörler şu şekildedir:
- Çoklu Cinsel Partner: Cinsel partner sayısının artması HPV ile enfekte olma ihtimalini artırır. Bu durum da serviks kanseri için risk oluşturur.
- Erken Yaşta Cinsel Aktivite: Erken yaşlarda rahim ağzındaki hücreler HPV ile enfekte olmaya daha yatkın haldedir. Dolayısıyla cinsel aktivitenin erken yaşlarda başlaması kanser riskini yükseltir.
- Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar: Gonore, sifiliz, HIV enfeksiyonu gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklara sahip olmak rahim ağzı kanseri için risk faktörüdür.
- Güçsüz Bağışıklık Sistemi: Herhangi bir sağlık sorununa bağlı olarak bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde, rahim ağzı kanseri riski artmıştır.
- Sigara: Sigara içmek skuamöz hücreli servikal kanser tipi ile ilişkilidir.
Kaynak: Anadolu Sağlık